“Birçok farklı küresel doğal ortamdan bir yenisi insan tarafından oluşturulmuş “Antroposfer” bileşeninin son jeolojik devresi Antroposen’dir, denilebilir. Çünkü atmosfer, litosfer, hidrosfer ve biyosfer’in yanısıra son dönemlerde elbirliğiyle hep birlikte Antroposfer’i yani “İnsanın şekillendirdiği Küre”yi oluşturduk.
Çeşitli itici güçler nedeniyle, yerşekilleri ve bunları oluşturan süreçler üzerindeki insan etkisinin derin olduğu görülür: Ateş’i bulma ve kullanma, tekerleği keşfet- me, takas ve paranın ortaya çıkışı, ilk borsa, flora ve faunanın yok olması, tarımın gelişimi, kentleşme ve küreselleşme ile enerjiden yararlanma bunlardan bazılarıdır.”
Endüstri çağının başından beri gezegenimiz insan faaliyetleri nedeniyle 1,3 derece ısındı. Bu sıcaklık artışının önümüzdeki yıllarda 1,5 dereceye varması halinde olağandışı doğa olaylarının çoğalacağı belirtiliyor. Bir yanda yangınların diğer yanda sellerin sıklaşacağı, kuraklığın yayılacağı, denizlerin yükseleceği, ani sıcaklık artışları görüleceği, canlı ve cansız varlıklarıyla doğadaki tüm varlıkların hayat alanlarının hızla tahrip olacağı öngörülüyor.
Akdeniz havzası iklim değişikliğinden alabildiğine etkileniyor.
Bütün bunlar insan eliyle yaratıldı.
200 yıl gibi kısa bir sürede sınırsız büyüyen endüstriyel üretim, atmosfere salınan sera gazlarının doğal sınırları aşması, tahrip edilen su havzaları, ormanların yok edilmesi, biyolojik çeşitliliği azalttı.
Gezegenin doğal işleyişi bozuldu.
Sanayi devriminden bu yana kapitalist sistemin enerji ihtiyacını karşılamak için kömür ve petrol başta olma üzere fosil yakıtlara bağımlı bir “tüketim uygarlığı” kurduk. Piyasanın sınır tanımayan kar hırsı ile karar vericiler su havzalarını, tarım alanlarını, ormanları tahrip etti, iklimlerin olağan döngüsünü bozdu. Sınırsız büyümeyi hedefleyen enerji ihtiyacını karşılamak için fosil yakıtlar kullanarak yüksek karbon salınımı yapan zengin ülkeler yoksul dünyanın sınırlı kaynaklarına el koydu, kültürel dokular ve tarihi miras tahrip oldu.
Bu nedenle:
İklim adaleti çağımızın temel taleplerinden biri.
Birleşmiş Milletler (BM) Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli IPCC 2013’ten beri 234 bilim insanının sürdürdüğü çalışmalarla hazırlanan raporu Ağustos 2021’de BM üyesi 195 ülkenin liderlerine sundu. Raporda “kırmızı alarm” uyarısı yapıldı ve sınırsız büyüme politikalarının dünyanın sınırlı kaynaklarıyla mümkün olamayacağı ifade edildi.
Sebep olduğumuz olumsuz etkileri doğa artık gideremiyor.
Dünyada ve ülkemizde iklim aktivistleri çok geç olmadan yöneticileri acil önlemler almaya çağırıyor. Çünkü Bilim insanları bu etkiler nedeniyle yerkürenin yeni bir jeolojik döneme girdiğini söylüyor.
İnsan tarafından yaratılmış bir jeolojik dönem:
Antroposen Çağ.
Biz de çağını anlamaya ve tanık olmaya çalışan fotoğrafçılar olarak bu çalışmamızda çevremize ve iklim krizinin tüm canlılar alemindeki etkilerine tanık olmaya çalışacağız.
Dünyada iklim sorunları konusunda uzun süredir çalışan pek çok fotoğrafçı var. Ülkemizde ise bu meseleyi ele alan az sayıda fotoğrafçının kapsamlı ve nitelikli çalışmalarını biliyoruz.
Amacımız bu çalışmaları çoğaltmak, hep birlikte dikkatimizi iklim değişikliğine çekmek. Çevremizde olup bitenlerin gözle görülür sonuçlarıyla birlikte nedenlerini de anlamaya çalışmak olmalı.
*Ertek, T.A. 2023, Antroposen, Antroposfer: ANTROPOJENİK JEOMORFOLOJİ, Pagem-Akademi, İstanbul
KONUYU MERAK EDENLER VE DERİNLEŞMEK İSTEYENLER İÇİN ÖNERİLER
OKUMA ÇEVRE KİTAPLARI
1) Yanıyoruz- Naomi Klein- Doğan Kitap
2) İklim Direnişi- Jeremy Brecher- Yeni İnsan
3) Son Buzul Erimeden- Levent Kurnaz- Doğan Kitap
4) Türkiye’de İklim Dğeişikliği Siyaseti- Nuran Talu
5) İklim Değişikliği Konusunda Neden Anlaşamıyoruz? Mike Hulme- Alfa Yayınları
6) İklim Krizi ve Küresel Yeşil Yeni Düzen- Noam Chomsky- Ütopya Yayınevi
7) İklimi Değil Sistemi Değiştir. Martin Empson- Z Yayınları
8) Açık Yeşil 2- İklim Krizi, Poliitka ve Aktivizm- Ümit Şahin ve Ömer Madra- Can Yayınları
9) Evimiz Yanıyor- Greta Thunberg- Kronik Kitap
10) Batı Uygarlığının Çöküşü- Naomi Oreskes- Erik M. Conway
11) Yaşanmaz Bir Dünya- David Wallace Wells- Domingo
12) İklim Kumarı- William Nordhaus- Doğan Kitap
13) Seçtiğimiz Gelecek- Cristiana Figueres- Tom Rivett Carnac- Siyah Kitap
14) İklim Krizi ve Ekolojik Yıkım, Gençlerle Başbaşa- Fİkret Başkaya- Yordam Kitap
15) 21. Yüzyılda İklim Krizi, Paris Anlaşması ve İklim Değişikliğine Uyum
16) Son Buzul Erimeden Levent Kurnaz
İKLİM ÇALIŞAN FOTORAFÇILARDAN BAZILARI
- EDWARD BURTYNSKY
- ANTROPOSEN
- URBAN MINES
- WATER
- THE HUMAN SIGNATURE
- RAGNAR AXELSSON
- KUZEY KUTBUNUN SON GÜNLERİ
- MITCH EPSTEIN
- AMERICAN POWER
- PROPERTY RIGHTS
- NEW YORK ARBOUR
- NADAV KANDER
- YANGTZE – THE LONG RIVER
- CHERNOBYL HALF LIFE
- SOPHIE RISTELHUEBER
- RICHARD MISRACH
- PETROCEMICAL AMERICA
- ED KASHI
- KURSE OF THE BLACK GOLD
- SEAN GALLAGHER
- KAMBOÇYA YANGINI
- AMI VITALE
- MURAT GERMEN
- EMİN ALTAN
- CHAOSMOS
- KEREM YÜCEL
- İSLİ GELECEK
- AÜ.GSF.FOTOGRAF BÖLÜMÜ BELGESEL ATÖLYE
- “SU” DUR NEDENİM
- GÜNCEL ANTALYA’NIN KADİM SULARI
- SAKİNE YILDIRAN
- MANDA YOKSA SÜT DE YOK www.mgh.tfsf.org
- SERKAN TAYCAN
- İKİ DENİZ ARASI İSTANBUL
- KABUK
- KEMAL ÇAVUŞOĞLU
- BAYRAMLAR’IN KENTSEL DÖNÜŞÜMÜ www.mgh.tfsf.org
- AYŞE KAYAR
- BİR BAŞKA MEVSİM www.koronagunlerindefotograf.com
- KARMA HİKAYE
- NAR PHOTOS
- MİLYONLUK MANZARA
- JOHN NOVIS RIAU (Green Peace Photo Director)
- EDİTORYAL ÇALIŞMALAR
- PEARL RIVER DELTA POLITION
- DISSAPEARING HISTORIC FISHING IN GHANA
- PIMENTAL THREAT TO CHAO PHRAYARIPYAT- CHERNOBYL’S ABONDONED CITY
- THE 2001 MAHA KUMBH MELA
- HANI NEW YEAR RICE FESTIVAL
- ENVORIMENTAL THREAT TO CHAO PHRAYA
- A CASE AGAINST GOLDEN RICE ECO FISHING IN UKRAINE
- CLIMATE CHANGE – İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
- GLACIERS IN RETREAT AT MOUNT EVEREST
- THE NEV ACTIVIST
- CHA-AM HUA-HIN COAST
- SURVIVING EL NINO
- YELLOW RIVER AT RISK
- COMPOSITE GLACIER AND GLOF IMAGES
- FORESTS EDITORIAL -ORMANLARA İLİŞKİN EDİTORYAL ÇALIŞMALAR
- COCOA FARMING CONGO BASIN
- ECO-FORESTRY IN PAPUA NEW GUINEA
- GOOD OIL IN SUMATRA
- THE REAL PRICE OF PALM OIL
- EDİTORYAL ÇALIŞMALAR
- STEFANO DE LUIGI
- NICK BRANDT
- JOHN NOVIS
- LUCAS FOGLIA
- HUMAN NATURE
- IAN VAN COLLER
- J.B RUSSEL
- GEORGINA GOODWIN
- METTE LAMPCOV
- DANIEL BELTRA
- SEAN GALLAGHER
- SEBASTIAO SALGADO
- METAMORFOZIS
- TOPRAĞIN TUZU (film ve kitap)
- EUGENE SMITH
- MINAMATA
- RAGHU RAI
- BHOPAL
- ABİR ABDULLAH
- CLIMATE REFUGEE (Bangladesh)
- DAESUG LEE (Koreli Paris’te yaşar)
Özcan YURDALAN
Mayıs 2023
